آیا آرایش کردن میتواند به همراه نتایج مثبت، پیامدهای منفی اجتماعی نیز به همراه داشته باشد؟ ظاهر افراد از اهمیت زیادی برخوردار است. افراد خوشقیافه در مصاحبههای شغلی، در جلسه دفاعیه دادگاه، در کمپینهای انتخاباتی و در نهایت در یافتن معشوق، نتایج دلخواه بیشتری به همراه داشته و موفقتر هستند. بنابراین جای تعجب نیست که ما برای داشتن ظاهر و آراستگی بیشتر اینقدر تلاش میکنیم. از آنجا که از دیدگاه اجتماعی ن بیشتر بر اساس ظاهرشان مورد قضاوت قرار میگیرند، در نتیجه بیشتر از مردان از آرایش برای افزایش زیبایی ظاهری خود استفاده میکنند. همچنین آمار نشان داده است که سالانه ۹۰ ٪ از ۱۵ میلیون جراحی زیبایی انجام شده در ایالات متحده، متعلق به ن است.
آرایش کردن و جراحیهای زیبایی اثر دلخواهمان را به ما میبخشند. آرایش همانطور که از قدیم به صورت سنتی نیز مورد استفاده بوده، کنتراست پوست مابین صورت و لبها و چشمها را افزایش میدهد، کنتراستی که به طور طبیعی در ن و در جوانترها از میزان بالاتر برخوردار است؛ بنابراین آرایش به داشتن ظاهری نه و جوانتر منجر میشود. تحقیقات نشان داده است که تزریق Xeomin (جایگزین بوتاکس) همراه با دیگر روشهای لیفت و پرکردن پوست، سن ظاهری افراد را کاهش داده و باعث افزایش احساس سلامتی و جذابیتشان میشود.
با این حال، بهبود ظاهر یک فرد ممکن است عواقب دیگری نیز داشته باشد، از جمله اینکه فرد توسط همسالان چطور دیده میشود. بیایید به دو مقاله تحقیقاتی جدید نظری بیاندازیم که به بررسی تاثیرات اجتماعی بهبود ظاهر افراد پرداخته است.
عواقب اجتماعی آرایش کردن
تحریک حسادت و نگرش منفی در اطرافیان
انسانها در یک خلاء اجتماعی زندگی نمیکنند: رفتارهای ما بر دیگران تاثیر میگذارد و هنگامی که یک فرد ظاهر خود را بهتر می کند، این کار نه تنها بر روی آن فرد بلکه بر دیگر افراد در حوزه اجتماعی وی نیز تاثیر میگذارد. هنگامی که ما دنبال یک همسر بالقوه هستیم، در حقیقت در حال رقابت با دیگر افراد برای به دست آوردن او هستیم، و وقتی ظاهرمان را بهبود می دهیم، بردی که در این رقابت کسب می کنیم، به ضرر دیگری تمام میشود.
به بیان خیلی ساده، اگر ما کمی جذابیتمان را افزایش دهیم، از جذابیت رقیبمان به همان اندازه کاسته میشود.
دکتر دنیله دل پیوره از دانشگاه یوتا و همکارانش در دانشگاه کریستین تگزاس این سوال را مطرح کردند که آیا ممکن است افزایش جلوههای ظاهری دارای غواقب اجتماعی باشد؟ آیا نی که تلاش میکنند ظاهرشان را بهبود بخشند، توسط همسالانشان به نوعی مورد تنبیه قرار میگیرند؟ دل پیوره و تیمش حدود ۱۲۰ زن را برای یک آزمایش گرد هم آورند. در این آزمایش از ن داوطلب خواسته شد که یک داستان کوتاه بخوانند. مضمون داستان از این قرار بود که یک زن جوان میخواست خود را برای مصاحبه شغلی با یک مدیر مرد آماده کند. اما نیمی از داوطلبان داستان را این گونه میخواندند که در آن شخصیت اصلی، ملیسا، برای آماده شدن برای مصاحبه خود را آرایش میکند و در داستانی که برای نصف دیگر داوطلبان ارائه شده، ملیسا بدون آرایش توصیف شده است.
از داوطلبان خواسته شد تا نظر خود را درباره ملیسا بگویند. کسانی که داستان اول را که در آن ملیسا قبل از مصاحبه خود را آرایش کرده بود، مطالعه کردند، در مقایسه با کسانی که داستان بدون آرایش» را خواندند، ملیسا را فردی دغلباز، فریبکار، شیاد و خودخواه معرفی کردند که به هر قیمت میخواهد به هدفش برسد. لازم به ذکر است که اختلاف نظر قابل توجهی بین افرادی که ملیسا را این طور توصیف میکردند وجود نداشت و اکثر آنهایی که داستان آرایش کرده را خوانده بودند بر سر این توصیف اتفاق نظر داشتند. به هر حال این طور به نظر میرسد که ن در صورت آرایش کردن میتوانند از نظر همسالانشان دیدگاه منفی کسب کنند.
آرایش کردن اعتمادپذیری ن را کمتر میکند
از آنجایی که خواندن داستان، حتی اگر داستان یکسانی به کار گرفته شود، با قضاوت کردن درباره یک انسان واقعی کاملا متفاوت است، محققان یک مطالعه دیگر در ادامه مطالعه قبلی انجام دادند. در این مطالعه، آنها به داوطلبان مجموعهای از عکسها را نشان دادند که شامل ن با آرایش و بدون آرایش میشد. این بار دل پیوره از داوطلبان خواست میزان تمایل خود را برای آشنایی با هر یک از ن اعلام کنند و بگویند که آیا حاضر هستند با صاحب عکس اطلاعات شخصیشان را به اشتراک بگذارند، او را بیشتر بشناسند یا با وی برای صرف شام بیرون بروند؟ در این آزمون مشخص شد که ن داوطلب، تمایل کمتری برای آشنایی با ن آرایش کرده، به نسبت نی که آرایش نکرده بودند، داشتند؛ هر چند اعتراف میکردند که نی که آرایش دارند، جذابیت ظاهری بیشتری دارند.
چه چیزی میتواند باعث این تاثیرات شود؟ آیا خانمها، برای ن دیگری که آرایش میکنند، به این دلیل که سعی کردهاند جذابیت ظاهری خود را افزایش دهند، به نوعی مجازات در نظر میگیرند؟ یا صرفا به این دلیل است که آنها با آرایش کردن جذابتر از ایشان شدهاند؟ دکتر دل پیوره برای دریافتن این مطلب آزمایش سومی را ترتیب داد.
چرا ن با آرایش کردن، پتانسیل کمتری برای رفاقت دارند؟
دل پیوره به یک گروه جدید از داوطلبان زن، عکسهای بیشتری از ن با آرایش و بدون آرایش را نشان داد. این بار از افراد خواسته شد که عکسها را بر اساس جذابیت و مقدار تقلایی که فرد صاحب عکس برای بهتر کردن ظاهرش انجام داده، رتبهبندی کرده و در عین حال، میزان اعتمادپذیر بودن یا نبودن صاحب عکس را طی جملاتی بیان کنند. مثلا اگر قرار باشد با او ملاقات کنم، مطمئنم او منظوری از ترتیب دادن این ملاقات با من دارد.» و یا اگر قرار باشد بر سر چیزی با او رقابت کنم، امیدوارم منصفانه رفتار کند.»
تجزیه و تحلیل واکنش داوطلبان نشان داد که افراد، ن آرایش کرده را که تلاشی مضاعف برای بهبود ظاهرشان انجام دادهاند، غیرقابلاعتماد قلمداد میکنند و هر چه این تلاش بیشتر باشد، از میزان امتیاز اعتمادپذیری آنان کاسته میشود. نکته مهم مسئله این بود که حتی در صورتی که محققان فاکتورهای جذابیت عکسها را دستکاری میکردند، باز هم مطلب فوق در مورد میزان اعتمادپذیری صحت خود را حفظ میکرد. بنابراین، آرایش کردن واقعا باعث میشود ن، لااقل از دید همجنسان خود، قابلیت اعتماد کمتری داشته باشند (در تمام آزمایشها در میان ن داوطلب، هیچ زن همجنسگرایی وجود نداشته و همه ن تمایلات جنسی به جنس مخالف داشتهاند).
دل پیریوره در مقاله تحقیقاتی خود مینویسد:
آرایش کردن ن سبب ایجاد پیامدهای قابلتوجهی در روابط میان آشنایان و دوستان ایشان میشود. برای مثال در میان نوجوانان، تلاش دختران برای زیباتر کردن چهرهشان ممکن است به هزینه طرد شدن توسط همسالان همجنس منتهی شود. حتی ممکن است دختران دیگر به آنها زورگویی کنند. در واقع، این تحقیق نشان میدهد که به عنوان یک نوجوان، دختران جذاب نسبت به دختران با جذابیت کمتر، بیشتر قربانی خشونت غیرمستقیم میشوند.
این همه مشکل فقط برای آرایش کردن واقعا زیادی به نظر میرسد. سوال دیگری که پیش میآید این است که عواقب افزایش بهبود ظاهری از طریق انجام جراحیهای زیبایی چیست؟
دیگر همکاران مطالعاتی دل پیروره، هانا برادشاو و سارا هیل تصمیم گرفتند مجموعه دیگری از آزمایشات را برای رسیدن به پاسخ این سوال ترتیب دهند. به جمع این گروه از محققان، دو محقق دیگر به نام های رندی پروفیت لیوا و سیلیس نیکلاس از دانشگاه اوکلند پیوستند.
تیم روانشناسان دریافتند که در تحقیقات گذشته، نظر افراد بسته به اینکه بخواهند با فرد رابطه کوتاهمدت یا بلندمدتی داشته باشند، متغیر است. برخی تمایل دارند که فقط یک شریک عاطفی داشته باشند و در عین حال، نیمنگاهی هم به ازدواج با او دارند؛ برخی دیگر، به روابطی کوتاهمدت و مقطعی علاقمند هستند.
هیچ چیز درست یا غلطی در مورد ترجیح افراد در برگزیدن نوع رابطه دلخواهشان وجود ندارد. با این حال، عدم تمایل به داشتن یک رابطه مشخص برای طولانی مدت، مخصوصا برای ن، یک امر منفی تلقی میشود. بنابراین، وقتی احساس میشود زنی علاقمند به رابطه کوتاه مدت است، با او رفتار مناسبی صورت نمیگیرد (هر چند شواهدی وجود دارد که با گذشت زمان و در جوامع مدرن این استاندارد دوگانه در برخورد با جنس زن و مرد در حال تغییر است).
آرایش کردن: سرمایهگذاری در روابط کوتاهمدت
برادشاو و تیمش که در تحقیق اولش از همکاری ۹۰ زن جوان داوطلب بهره برده بود، تایید میکند که از میان این ن، افرادی که در تلاش برای داشتن روابط کوتاهمدت بودند، با احتمال بیشتری جراحیهای زیبایی را میپذیرفتند. در صورتی که چنین ارتباط معنیداری بین آرایش کردن و تمایل برای داشتن رابطه کوتاه پیدا نشد. این آزمایش، تمایل برای داشتن روابط کوتاهمدت را تنها دلیل پذیرش روشهای افراطیتر برای بهتر کردن ظاهر اعلام نمود.
در دومین مطالعه، دکتر برادشو ۱۶۰ زن و مرد جوان را که هرگز جراحی زیبایی انجام نداده بودند، برای شرکت در آزمایش انتخاب کرد. این مردان و ن در حالی پا به آزمایشگاه دکتر برادشو گذاشتند که فکر میکردند برای تحقیقی در مورد تاثیر رسانههای اجتماعی و دوستیابی آنلاین در آنجا گرد هم جمع شدهاند. در طی آزمایش به داوطلبان، یک سری عکس پروفایل جعلی نشان داده شد که همگی متعلق به یک زن بوده و صرفا توسط نرمافزار، دستکاری و از هم متمایز شده بودند. کامنتهایی که توسط افراد دیگر در ذیل آن عکسهای جعلی نوشته شده بود نیز قابل مشاهده بود. به نیمی از داوطلبان کامنتهای بیضرری نشان داده میشد و به نیمی دیگری این کامنت نشان داده میشد که میگفت:
من این دختر را از زمان دبیرستان میشناسم، جراحی پلاستیک خیلی بیشتر از بلوغ، اندام او را تغییر داده است!»
پس از مشاهده پروفایلها، داوطلبان به سوالاتی درباره چند و چون استفاده از شبکههای اجتماعی پاسخ دادند (تا حواس آنها را از هدف اصلی تحقیق پرت کنند) و سپس از آنها خواستند عکس پروفایل زنی را که در دوستیابی آنلاین دیده بودند، بر اساس ظاهر او برای رابطه کوتاه یا بلندمدت ارزیابی کنند.
داوطلبان بیشتر به زنی که فکر میکردند جراحی زیبایی انجام داده، برای داشتن رابطه کوتاه مدت، ابراز علاقه میکردند. این گفته فارغ از جنسیت افراد که در مورد عکس اظهار نظر میکردند، چه مرد و چه زن، صدق میکرد.
شاید تحقیق بعدی بتواند ارتباطی بین تلاش افرادی که جراحی زیبایی انجام داده یا میخواهند بدهند، در مورد دوستیابی کوتاه یا بلندمدتشان آشکار کند؛ یا احتمال پیامدهای اجتماعی بیشتر نی که در اثر انجام دادن جراحیهای زیبایی خود را کاندید رابطه کوتاهمدت مییابند را بررسی نماید (از همان نوع عواقبی که دامن ن مورد مطالعه در تحقیق دل پیریوره را برای آرایش کردن میگرفت).
با این حال، برادشاو و همکارانش این چنین نتیجهگیری کردند:
. نتایج به دست آمده در این تحقیق با نتایج تحقیقات دیگر در مورد چرایی و عواقب تاکتیکهای زیباسازی ن، همراستا است و نشان میدهد که بین تلاشهای مردان برای داشتن روابط کوتاهمدت و سبکهای آرایشی انگشتنما و مصرف محصولات لوکستر، رابطه معنیداری وجود دارد.»
منبع: مایندوِی، سایکالیجی تودی
درباره این سایت